Het leek bij mijn zus of haar hoofd los stond van de rest van haar lichaam, alsof er geen contact of connectie tussen beide was, alsof ze haar uitgehongerde lichaam niet voelde, alsof het twee aparte modaliteiten waren die onafhankelijk van elkaar functioneerden. 

Ik kan het haar niet meer vragen. Het is alsof ik het nu pas inzie, nu, wanneer het te laat is. Maar alles lijkt op iets dergelijks te wijzen. Hoe kan het anders dat iemand met een gewicht van amper 27 kg geen honger voelt, vaak niet echt beseft dat ze eten nodig heeft? Leed mijn zus aan alexithymie en wat heeft alexithymie met natuurcontact te maken?

Benieuwd naar wat alexithymie juist is en wat de link is met trauma, eetstoornissen en natuur? Benieuwd naar waarom ik in dit kader pleit voor meer natuurcontact, in het bijzonder in de psychiatrie, lees dan hier gauw verder.

In een boek van de wetenschapsjournalist James Nestor ontdekte ik dat je, om kalm te worden, het best door je linkerneusgat in en uit kan ademen Daardoor activeer je volgens Nestor de rechterhersenhelft en het parasympatische zenuwstelsel. Dit zal je bloeddruk laten zakken, je hartslag vertragen en de aanmaak van stresshormonen verminderen. Het resultaat is dat je rustiger wordt.

Zijn de woorden van Luther Burbank uit 1922 herkenbaar? Bij mij laten ze alleszins een belletje rinkelen. Wat heeft die Burbank dan wel gezegd vraag je jezelf nu waarschijnlijk af. Wel, hij zei ooit: “… iemand kan een plant planten, er goed voor zorgen en de plant kwijnt weg. Maar met dezelfde fysieke verzorging kan een ander diezelfde plant gezond en weelderig maken. Het geheim is … liefde.”

Bij het lezen van deze woorden dacht ik: “Misschien moet ik mijn appelsienboompje toch wat meer liefde geven”. Want ik moet toegeven dat ik, toen ik hem kreeg, eerst wat slechtgezind op hem was. Hij was zo kolossoaal in mijn o zo kleine interieur. Waar moest ik die plant in godsnaam nog ergens zetten. Enfin, je vraagt jezelf af – als de woorden van Burbank tenminste waar zijn – hoe kan een plant op liefde reageren als hij niet zou denken en voelen? Met boeken als die van Mancuso, Wohlleben en Gagliano zijn we stilletjes aan gaan inzien dat de kans bestaat dat planten wel degelijk kunnen ‘denken’ en met elkaar in verbinding staan. Waarschijnlijk niet op dezelfde manier zoals de mens dat doet, maar bijvoorbeeld met een soort van cellulair bewustzijn waardoor ze kunnen ‘afstemmen’ op en in verbinding kunnen staan met alle vormen van leven waaronder andere planten, mensen en dieren. Want ja, het ziet ernaar uit dat planten veel gevoeliger en ‘emotioneler’ zijn dan we vroeger dachten.

Kunnen planten voelen? Dat is dus de vraag. Omdat planten geen zenuwstelsel hebben zoals het onze beschouwt de wetenschappelijke wereld plantperceptie veelal als een pseudowetenschap. Maar zouden planten niet kunnen voelen en reageren op de omgeving via andere dingen dan het klassieke zenuwstelsel zoals chemische, elektrische en andere stimuli? Zin in wat straf leesvoer over planten, emoties, garnalen, leugendetectoren en het herkennen van een moordenaar? Klik dan hier voor wat – ik geef het toe – eerder controversiële en wetenschappelijk minder betrouwbare experimenten over plantengevoelens die wel wat stof tot nadenken bieden.

Mensen kunnen we eindeloos veel regels opleggen, maar natuur doet slechts dat waarin het goed is, en dat is leven. Daarnaast is natuur een (eco)systeem dat veerkrachtig en symbiotisch hoort te zijn. Dit zal altijd een feit blijven, ook in de stad van de toekomst. 

Is dit alles verzoenbaar met een visie waarbij natuur louter wordt gezien als een bouwmateriaal, een ecologische parameter of een mensgerichte klimaattoepassing. Nee, niet volledig. Zulke visie, laat ons eerlijk zijn, leidt tot beknotting en heeft meer weg van ‘natuur in gevangenschap’ dan van een duurzame en eerlijke oplossing.

De aanname dat natuur – planten en dieren – statisch is in een urbane omgeving is een misrekening. Er bestaat altijd stadsevolutie.

Menno Schilthuizen

Gelukkig neemt of krijgt natuur vaak wel kansen, om te groeien, biodivers te woekeren. Het is immers daar waar de kracht van natuur schuilt en de stad van de toekomst leefbaar wordt. Er zijn daardoor onnoemelijk veel kansen bij het omvormen van bestaande dode steden naar steden van de toekomst met een nieuw soort waardevolle natuur, net als bij de bouw van nieuwe. Een belangrijke voorwaarde daarbij is technologie voldoende te scheiden van natuur. Betekent dat een taboe op ‘natuursystemen’ zoals hybrides, half organisme, half techniciteit? Niet noodzakelijk, er zijn meerdere mogelijkheden en kiezen is hier niet persé verliezen. Hoe meer ideeën en manieren van aanpak, hoe meer kansen om te komen tot een (bio)diverse stad van de toekomst, inclusief wilde, vrije tot zelfs gezonde natuur.

Graag zoem ik in op één mogelijke benadering met een korte denkoefening over hoe steden van de toekomst er straks kunnen uitzien, inclusief natuur. Leefbaarheid en gezondheid zullen straks immers hand in hand moeten gaan met een levende en soms zelfs wispelturige natuur. Dat is onvermijdelijk in de stad van de toekomst waar we meer vrijheid en ruimte geven aan blauw, groen en dieren.

Lees verder

Om te kijken of je voldoende van het zogenaamde ‘groene’ medicijn binnenkrijgt als je in een stedelijk gebied woont, stelt de Nederlandse onderzoeker Cecil Konijnendijk de 3-30-300 regel voor. Als jouw leefomgeving aan deze regel voldoet zou je dagelijks de ideale dosis natuur kunnen opnemen. 

Elke omgeving, stad of context is dan wel anders, toch hebben mensen nood aan eenvoudige, gemakkelijk te onthouden algemene richtlijnen zoals de 3-30-300 regel. Daarom is het niet verwonderlijk dat deze regel al door vele steden en gemeenten overgenomen werd. Maar is de regel wel alles zaligmakend en wat houdt hij juist in? Benieuwd naar meer? Lees dan hier verder.

Hoe kan je goede toegankelijke groene plekjes vinden in jouw buurt, tenminste als je in de provincie Antwerpen te België woont? Aha, via de groenzoeker van de provincie Antwerpen natuurlijk. Al ooit van gehoord. Nee? Probeer hem dan eens uit, want zo kan jij misschien nieuwe stukjes groen ontdekken vlakbij huis. 

De tool is niet alleen handig voor particulieren, maar bijvoorbeeld ook voor mensen uit het onderwijs die natuur willen inzetten of voor mensen uit de gezondheidssector die natuur willen gebruiken of voorschrijven als aanvullende of complementaire therapie bovenop een klassieke behandeling. 

Wat vind je zoal op de groenzoeker? Parken, bossen, recreatiedomeinen, speelplekken, speelzones, vogelkijkhutten, vogelkijkwanden, hondenloopzones, forten, uitkijktorens, vogelkijkhotspots, wandellussen, fietslussen, mountainbikelussen, zitbanken, picknicktafels, toiletten, laadpunten voor de fiets, drinkfonteinen, eet- en drinkgelegenheden, parkings, bushaltes, treinstations, veerdiensten… 

De groenzoeker wordt bovendien steeds aangepast en uitgebreid. Nieuw is bijvoorbeeld de optie om te selecteren op buitenleerplekken of om te kijken welke vogelsoorten er recent werden waargenomen in een bepaald gebied, vogelkijkhut of vogelkijkhotspot.

Dringend tijd dus om te exploreren hoe groot de “achtertuin” van de Antwerpenaar wel niet is!

www.groenzoeker.be

Floraliën zijn lentefeesten ter ere van godin Flora, ingevoerd anno 516 na de stichting van Rome. Verwijzend hiernaar en naar onze missie/visie/waarden, waarin we mensen willen activeren en verbinden rond horti-cultuur, wil KMLP jaarlijks tijdens het begin van de lente een podium aan alle geledingen binnen onze sector.

In onze maatschappij worden de gezondheids- en welzijnsvoordelen van leven in een groene omgeving en tuinieren steeds belangrijker. Daarom legt KMLP ook steeds meer de nadruk op de heilzame werking van bloemen en planten, de lokale sierteeltsector, biodiversiteit, klimaat, innovatie en gezondheid.

Met De Groene Zesdaagse willen we jaarlijks thema’s binnen dit verhaal aanboren. In 2021 bood Floraliën onder de noemer ‘De Groene Zesdaagse’ een uiteenlopend aanbod aan online workshops, interessante tips & tricks, talks van experts en een hybride event in open lucht voor zij die graag de natuur intrekken. De Groene Zesdaagse is bij de eerste jaargang succesvol gebleken en wij bouwen hier graag een vervolg op.

Voor DG6D 2023 organiseert Floraliën lezingen en panelgesprekken met experts binnen de sierteelt en met een koppeling naar gezondheid.

Momenteel staan volgende GRATIS lezingen en panelgesprekken nog op de agenda:

• Start 19u00

• Locatie Liberas, Kramersplein 23 te Gent (pleintje vlakbij St Pietersplein en de Overpoort).

23 mei Lezing Sara Adriaensen | Doctor Flower, de therapeutische kracht van bloemen?
Vanuit haar opleiding in de (klinische) psychologie en haar jarenlange onderzoek naar de link tussen natuur en gezondheid, leerde Sara welke helende kracht natuur en dus ook een bloem kan hebben. Via de wetenschap kwam zij te weten dat contact maken met bloemen een belangrijke meerwaarde kan betekenen voor ons fysiek, psychisch en sociaal welzijn. Maar welke therapeutische effecten kunnen bloemen meer specifiek op ons uitoefenen? Zouden bloemen bijvoorbeeld stress kunnen verminderen, de slaap kunnen verbeteren, het gemoed kunnen boosten, de concentratie kunnen bevorderen? En als dit zou kunnen, hoe doen ze dat dan, hoe gaat dat juist in zijn werk en hoe kunnen we dit – met behulp van een therapeutisch boeket – naar de praktijk vertalen? Benieuwd? Kom het allemaal te weten tijdens deze lezing!

13 juni Lezing Marc Verachtert | Sponstuinen en waterdoorlaatbaarheid van onze bodem Heel wat tuinen krijgen het moeilijk nu onze zomers warmer en droger worden, afgewisseld met periodes van zware regenval. De oplossing om jouw tuin te beschermen, ligt bij de bodem. Die moet zich gedragen als een spons: water opnemen, vasthouden en terug afgeven aan de omgeving als het nodig is. Door enkele eenvoudige aanpassingen, bescherm je jouw tuin tegen extreme weersomstandigheden. Een sponstuin is niet alleen mooi groen, maar ook een meerwaarde voor de natuur. Je kan op alle plaatsen starten met een sponstuin, van voortuin over dak en gevel tot achtertuin en balkon. Bedoeling is om stukjes groen zo in te richten dat water eenvoudig kan terugstromen naar de natuur.

16 mei | Biodiverse plantkeuze voor tuinen en openbaar groen: “Eigen planten eerst? Of moeten we tolerant zijn?” Tijdens dit panelgesprek wordt door experten uit verschillende hoeken ingegaan op het belang van de juiste plantkeuze om een bijdrage te kunnen leveren aan de biodiversiteit. Tijdens de inleidende lezing wordt uitgelegd wat het belang van biodiversiteit is voor ons als mens, en wordt het verschil uitgelegd tussen inheemse en uitheemse planten.
Daarna starten de experten uit openbaar groen, tuinaanneming, sierteelt, onderzoek en tuincentra het debat.

31 mei | Stadslandbouw, onze toekomst? In containers, op daken en verharde terreinen, in leegstaande gebouwen en kelders … onder stadslandbouw valt een hele waaier aan manieren om voedsel te telen.
Lokaal produceren en verkopen binnen een gecontroleerd ecosysteem, dat is het doel van de bedrijven die aan stadslandbouw doen. Daarbij gebruiken ze de stromen die in de stad aanwezig zijn. Wereldwijd zijn er tal van voorbeelden van hoe innovatieve stadslandbouw er kan uitzien. Wij gingen kijken in de Verenigde Staten hoe jonge ondernemers voedselproductie tot dicht bij de consument brengen.
Maar ook in ons eigen land komt stadslandbouw meer en meer op. Bedrijven experimenteren met vernieuwende technieken en verschillende organisaties zetten zich in om deze bijzondere vorm van landbouw in de kijker te zetten. In het panelgesprek willen we verschillende aspecten van stadslandbouw aan bod laten komen zoals de visie vanuit stedelijk perspectief, vanuit het uitbouwen van een commerciële activiteit, economische analyses van stedelijke en peri-urbane landbouw en burgerinitiatieven.

SCHRIJF JE VOORAF IN via deze link

Boeken van mijn ‘helden uit de psychiatrie’ zoals Dirk De Wachter zijn leesvoer dat ik echt koester. Zo ook het laatste boek van De Wachter Vertroostingen: Gewone woorden van Dirk De Wachter. 

Er stonden in dit werk verschillende passages over wat hij aanduidt als ‘het kleine goede’. Passages die me meteen naar de keel grepen en waarbij ik linken zag naar iets waarover ik zelf een boek schreef: bloemen, des fleurs, flowers. Want jawel, bloemen die doen een mens, net als ‘het kleine goede’, goed. Een bloemetje geschonken vanuit een gebaar van vriendelijkheid, zomaar, dat doet deugd, biedt troost. Het laat zien dat we in de ogen van de ander bestaan. En laat nu net dat één van de basisbehoeften zijn van ons mens-zijn; zien en gezien worden. De idee hebben dat we ertoe doen, dat we niet onopgemerkt zijn gebleven. Benieuwd naar meer. Lees dan hier verder.

Daar ben ik weer met mijn magische boek. Ditmaal een boek over de darm-breinconnectie van de Zwitserse arts en hoogleraar psychiatrie en psychotherapie Dr. Gregor Hasler. Mijn man nam het voor mij mee uit mijn geliefde bibliotheek.

Ik bladerde er eerst door en meteen kwam ik een interessant hoofdstuk tegen. Een hoofdstuk in verband met het microbioom. En jawel, het is daaruit dat ik jullie graag wat meer wil vertellen. Waarom? Omdat ik er informatie in terug vond over milieuvervuiling en het effect ervan op onze darmen en ons fysiek en psychisch welzijn. Met andere woorden iets wat past binnen het thema dat mij zo nauw aan het hart ligt; natuur & gezondheid. 

En zoals gewoonlijk vraag ik of jullie benieuwd zijn naar meer? Ja? Klik dan op deze link om verder te lezen.