Mooi weer vandaag, deze Vlaamse slager van Bart Kaëll, spookt enkele seconden door mijn hoofd terwijl ik een fikse wandeling maak. Welke vreemde associatie krijgt nu weer vorm in mijn geest? Buiten het feit dat de zon schijnt zie ik geen verbanden. Ik hou zelfs niet echt van dit type muziek. Momenteel wil ik gewoon ‘zijn’, opgaan in mijn omgeving, temidden van natuur. Het pad dat ik volg meandert langs de rivier, tussen twee kastelen en een versterkte hoeve in en sluit aan op een dreef met imposante eiken. Vanaf hier is het uitkijken op de omliggende bossen en weiden. Dit is het mooiste, meest groene gedeelte van onze gemeente. Een oord van rust en ontspanning. Zeker nu, sinds corona, zijn het zulke plekken die me voldoening geven. Natuurbeleving is een must voor mij, zonder loop ik de muren op. Wat mij betreft mag die natuur vrij wild zijn. Deze natuur, die ik nu in me opneem, is des mensen. Heilzaam voor lichaam en geest dus. Dit is een cultuurlandschap met wildere accenten. Dit is veilige en leesbare natuur. Dit ken ik, dit begrijp ik.

Mijn vrouw loopt naast me. Een uurtje stappen en straks zijn onze batterijen opnieuw geladen. Flink stappen en bewegen, helpt ons de stress af te schudden. Op zo’n uitstap in eigen buurt valt trouwens heel wat te ontdekken. Sinds dit jaar verjagen de kievitten een nieuwe indringer; de nijlgans. Zwaluwen scheren dan weer, in volle duikvlucht, rakelings over onze hoofden of het rivieroppervlak. Elke dag en elk uur valt er wel wat te beleven. Maar er is meer, we amuseren ons tijdens het wandelen ook kostelijk. Na 16h is er, tot het duister valt, ongeveer één kans op vier om een ree te spotten. Hoe je beweegt en praat is dan belangrijk want we willen de dieren niet aan het schrikken brengen. Met andere wezens is er zelfs interactie; ik denk aan enkele rode eekhoorns, een waterkieken en een wilde eend; dieren die ons ondertussen herkennen. We kunnen hieruit maar één conclusie trekken. Deze natuur is wonderlijk en herbergt een ongelofelijke variatie aan schoonheid. Dit is natuur in volle glorie, onze dagelijkse vitamine g of vitamine groen.

Het is dan meer dan jammer dat wij mensen hier niet altijd het nodige respect voor kunnen opbrengen, we de geest van de natuur weigeren te begrijpen en de lente, naast subliem en inspirerend, behoorlijk dodelijk blijkt te zijn.

De mens, waarvan menigeen begiftigt is door een scrupuleus geweten, doodt leven immers al te vaak zonder pardon of medelijden. Dit gaat ver. Het verhaal van ecocide, anti-ecologie; is dat eigenlijk geen gevecht van de mens tegen zijn medemens? Daarbij opent de mens zonder dat echt te beseffen, naast de aanval op zijn persoonlijke natuurlijke kant, de aanval op de volksgezondheid.

Begrijpen wie begrijpen kan want het alarm blijft afgaan: “Biep, biep… kanker, burn-out, allergieën… COVID-19 … biep, biep…”. Worden we ooit nog wakker?
Lees verder.

In 35 jaar gaat het buitenspelen in de publieke ruimte sterk achteruit. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van onderzoeksbureau Kind & Samenleving die vandaag de resultaten van het Grote Buitenspeelonderzoek publiceert. De wijk waar je toevallig woont maakt een enorm verschil voor de kansen die kinderen hebben om buiten te spelen. Er moet meer aandacht zijn voor slim ingeplante, gevarieerde speelruimte en een positief speelklimaat! Werk aan de winkel.

Bekijk het filmpje met de resultaten.
Download hier het volledige onderzoeksrapport!

Christophe Cobbaert, een van onze Natuur & Mens-leden van het eerste uur, schreef een warme oproep tot bezinning, en vooral ommekeer, naar aanleiding van COVID en onze relatie met natuur in zijn geheel.

Lees verder.

“We hebben 50 jaar boven onze stand geleefd als mens. We denken dat we overal alles kunnen beheersen. We dringen leefmilieu’s van wilde dieren binnen, drukke regenwouden tegen de grond. We hebben enorme bosbranden in Australië gehad, er is een enorme sprinkhanenplaag in de Hoorn van Afrika, versterkt door de klimaatverandering. Er is heel veel droogte en nu een pandemie erbovenop”, aldus Dirk Draulans.

“We denken dat we ons als mens alles mogen permitteren ten gunste van de menselijke economie. We leven boven onze stand. Economen zijn weer bezig om de oude routine terug in gang te steken. Er moet gezegd worden… dit gaan we nu eens NIET doen! Hoog tijd om het verhaal om te gooien!”
📢 Ik volg Dirk.

Ondanks het feit dat we zelf natuur zijn slaagden we er als mens in de ecosystemen op onze planeet de laatste 100 jaar meer te veranderen dan ooit sinds het ontstaan van onze soort. Het wordt tijd om onze algemene mentaliteit ten aanzien van natuur bij te stellen. We staan op geen enkel moment boven natuur, wel integendeel. Voor Natuur & Mens is de mens onderdeel van natuur. 🌿🐦👶

Meer lezen…
http://www.natuurenmens.be/wat-is-gezonde-natuur/

Wat kan natuur betekenen voor angst en andere mentale gevolgen van deze crisis?

Zaterdagmiddag, ik sta samen met een heleboel mensen in een lange rij aan te schuiven voor de supermarkt. De meeste mensen dragen een mondmasker. Er wordt niets tegen elkaar gezegd. Gezichten staan gespannen. De vrouw achter me houdt wel drie of vier meter afstand van mij. Ik probeer eens te glimlachen naar haar maar niets lijkt het ijs te breken. De angst en gespannenheid is voelbaar aanwezig. Het lijkt wel of ik in een griezelige sciencefictionfilm ben aanbeland.

Psychologen en psychiaters waarschuwen voor de mentale impact van de crisis. Het is dan ook gek dat er, voor zover ik weet, geen psychologen of psychiaters rechtstreeks zetelen in het expertenteam GEES dat België moet begeleiden in de exit uit de corona-lockdown.

Men dreigt nogal eens te vergeten dat niet alleen de fysieke gezondheid en de economie enorme schade kunnen ondervinden door deze coronacrisis, maar dat evengoed onze mentale gezondheid heel wat te verduren krijgt. Huiselijk geweld, eenzaamheid, angst, onzekerheid; onze confrontatie ermee was nog nooit zo groot.

Over welke angsten en onzekerheden gaat het dan? Wel, het gaat dan over de angst en onzekerheid om ziek te worden, om het werk te verliezen, om wat de economische gevolgen van de crisis zullen zijn en ga zo maar door. Om nog maar te zwijgen van de eenzaamheid door het gebrek aan sociaal contact, het isolement.

Psychologische hulp is in deze dagen essentieel. Niet alleen voor onze fysieke en mentale gezondheid van nu, maar ook voor die van later. We weten inmiddels dat de impact van de geest op onze fysieke gezondheid niet te onderschatten valt en dat ons mentaal welbevinden enorm belangrijk is voor ons lichamelijk functioneren. Denk maar aan fenomenen waarbij onze geest ons lichaam ‘stuurt’, zoals dat bij fantoompijn en het placebo-effect het geval blijkt.  

De vraag is: kan natuur iets betekenen om de mentale gevolgen van deze crisis in te perken? Ik denk dan in de eerste plaats aan de enorme angst die er momenteel heerst en het effect dat natuur kan uitoefenen op deze angst. Temeer omdat, in de meeste onderzoeken hierrond, het verminderen van angst aangehaald wordt als een belangrijk positief effect van natuur. Natuur draagt zo bij tot een betere gezondheid.

lees verder

Zie jij jezelf als eigenaar, partner of deelnemer tegenover natuur?
Bekijk het filmpje 🎥 – doe de test 🔎

Het filmpje is een boeiend betoog van natuurfilosoof Matthijs Schouten:
“Beseffen dat we werkelijk deel uitmaken van de natuur en een verantwoordelijkheid hebben om er zorgvuldig mee om te gaan, is de enige weg naar een duurzame toekomst.” Bovendien maakt dat weten, dat voelen… van je ook een gelukkiger mens.”

Recent zat ik, net zoals de meeste mensen, in ‘mijn kot’; op vraag van Maggy. Ons gezin was verenigd en nog nooit brachten we zo veel tijd zo dicht bij elkaar door. En toch, het smaakte wrang. Nee, niet omdat het ons persoonlijk tegenzat. Bij ons groeien er planten, waaronder een majestueuze Monstera deliciosa van een drietal meter hoog, in de living. Wij mogen niet klagen; we kijken thuis uit op een kleurrijk-groene tuinkamer. Wij, mijn vrouw, ik en onze twee dochters voelen nu hoe gelukkig we ons wel niet mogen prijzen met ons eigen paradijs dat bol staat van ‘groene’ en beestachtige vriendjes waaronder planten zoals onze meerstammige eik, een prachtige kerselaar die tot eind april sneeuwwit kleurde, de blauwe metershoge sering waarvan de volle bloemen vandaag hemels ruiken en dieren zoals ‘groentje’ de specht, twee stokoude bosduiven, ons koleriek roodborstje… Wij, vier tweevoeters die samenleven met de natuur, ontsnappen zo uit ‘gevangenschap’. Meer dan ooit koesteren wij onze omgeving en het leven dat daar deel van uitmaakt. We ervaren het alsof natuur een verlengstuk is van ons lichaam, een bijkomend zintuig. Wanneer de vogels uit ons kleine ecosysteem opvliegen voelt het alsof we meevliegen, wanneer de bijen de bloemen van de appelboom bestuiven zijn we euforisch, zoals de boom zelf. Wij koesteren iets kostbaars, niet financieel, wel qua omgeving.

Bij aanvang van de coronauitbraak dacht ik nog; deze ziekte maakt geen onderscheid tussen arm en rijk, in deze zijn we allemaal gelijk. Nu, na enkele weken ophokplicht, begrijp ik hoe naïef ik was. Deze ziekte treft immers vooral hen die reeds zwakker staan in onze maatschappij; ouderen, alleenstaanden en gezinnen die reeds voor COVID-19 aan de rand van de maatschappij leefden. Noem ze gerust de vergetenen want dat klinkt mooier en eerlijker dan marginalen, een term die ons het gevoel geeft dat deze mensen zelf voor een leven aan de rand kozen. Wat mij betreft zegt deze term meer over zij die deze term gebruiken (de armen van geest) dan over een doelgroep die zo benoemd wordt. Hoe dan ook, dit zijn mensen die op dit moment  een ijselijke kilte voelen, een kilte die zwaarder te verduren is dan de kou uit de periode voor corona. De vergetenen liepen al op wankele benen, soms letterlijk, soms figuurlijk. Wij kunnen ons nauwelijks of niet voorstellen wat zij ervaren of de laatste weken meegemaakt hebben. De huidige staat van beleg, een lockdown met beperkte vrijheid, treft deze tweevoeters diep. Wordt het niet dringend tijd om hier iets aan te doen? Lees verder.

In deze coronatijden is een goede immuniteit ontzettend belangrijk. Het beschermt ons naar alle waarschijnlijkheid beter tegen het Covid-19 virus en het helpt ons vermoedelijk om het virus zelf, en de neveneffecten ervan, te overwinnen. Een verzwakte immuniteit wordt zowel geassocieerd met fysieke aandoeningen zoals ontstekingen en auto-immuunstoornissen als met psychische problemen zoals depressie.

Maar het is niet alleen een goede immuniteit ansich die ons kan helpen. We ervaren door de maatregelen, en de angst en zorgen die het virus met zich meebrengt, extra veel stress. Denk maar aan krantenkoppen die coronatijden vergelijken met oorlogstijden, beelden van massagraven met anonieme lijken in New York, berichten over lege winkelrekken en mensen die vechten om een pak spaghetti, dokters die moeten kiezen welke patiënt ze zullen helpen en welke patiënt ze moeten laten sterven…

Dat stress ongunstig is voor onze immuniteit is ondertussen wel duidelijk. Stress kan niet alleen rechtstreeks onze gezondheid beïnvloeden. Stress kan evengoed onrechtstreeks, via een verzwakte weerstand, tal van aandoeningen in de hand werken.

In coronatijden is het met andere woorden nog crucialer dan ooit om onze stress de baas te blijven en onze immuniteit te boosten. Kan natuur hierin een rol spelen? En als natuur onze immuniteit zou kunnen verbeteren, hoe doet natuur dit dan? Zijn er bepaalde tips en tricks inzake natuur en immuniteit? En wat met mensen die niet over een tuin of buurtpark beschikken?

lees verder

De gratis documentaire van Amerikaans filmmaker Michael Moore en regisseur/ecologist Jeff Gibs vertelt een groots verhaal. Deze revolutionaire documentaire is absoluut een must see voor eenieder die natuur respecteert en bewust wilt leven. Bekijk Planet of the Humans nu. Is dit voor jou geen fantastische eyeopener dan blijft het gegarandeerd een beklijvende documentaire!

Dit artikel is geschreven net voor de Corona maatregelen in werking traden

Gisteren een hele dag met barstende migraine in mijn bed. Dat is echt balen. Normaal gezien mocht ik gaan spreken voor een groep studenten van U Gent over mijn passie ‘Groen & Gezondheid’. Na 23 jaar terug in het auditorium waar ik zelf voor het eerst les kreeg. Hoe leuk zou dat zijn geweest. Helaas, het heeft niet mogen zijn. In plaats daarvan lag ik in mijn bed. In mijn geval, naast het bos, de plek bij uitstek om alles op een rijtje te zetten en inspiratie te putten.

De dag voordien. Onze piano ligt nu echt wel te vol. Bij gebrek aan kasten is het deksel  bedolven onder stapels boeken. Ik probeer er eentje vanonder uit te halen. De stapel wankelt. Er valt een artikel op de grond ‘Kan boomschors helpen tegen ADHD?’. Dat was ik helemaal vergeten. Mijn moeder, een apothekeres met een voorliefde voor planten, had dit schrijfsel afgelopen zomer speciaal voor mij uit de krant geknipt. Het plan was toen al om er iets over neer te pennen. Dus wat later dan verwacht hier een artikeltje over natuur en – je kan het al raden- ADHD.

Als laatste nog een tip: diegenen die het artikel tot op het einde uitlezen zullen wellicht een geheim brouwseltje ontdekken.

Wat is het en komt het veel voor?

ADHD is de afkorting van het engelse ‘Attention Deficit Hyperactivity Disorder’. Zoals de term al doet vermoeden is ADHD een gedragsstoornis die te maken heeft met aandachtsproblemen en hyperactiviteit. Om het in de woorden van mijn vroegere prof te zeggen: ‘Het zijn die mannekes die soms letterlijk in de gordijnen hangen’. Ja, denk ik nu na al die literatuur over natuur en ADHD gelezen te hebben, misschien is dat wel bij het tekort aan bomen dat ze een gordijn uitpikken om in te klimmen.

Daarnaast is er nog het gebrek aan impulsbeheersing of eenvoudiger gezegd; mensen met ADHD zijn nogal impulsief en doen af en toe iets zonder eerst na te denken (wat ook een voordeel kan zijn).

Komt ADHD veel voor? Hoeveel kinderen en jongeren hebben last van deze stoornis? Sommige schattingen spreken van 3 tot 5 procent, anderen van 6 à 7 procent.  Mochten we van een prevalentie van 5 procent uitgaan dan wil dat zeggen dat 1 op 20 kinderen ADHD heeft. Dat betekent dat er in elke klas gemiddeld een leerling met ADHD zit. En inderdaad mijn twee dochters kennen elk minstens een kind van hun leeftijd met ADHD uit hun klas. Niet verwonderlijk dus dat het een van de diagnoses is die kinderpsychiaters het meest vaststellen. Al gaan er wel eens stemmen op dat er heel wat van die ‘etiketten’ ten onrechte zouden worden gegeven.

Dit in het midden gelaten, je geneest niet zomaar van ADHD. Er is geen wonderpilletje of therapie dat je er zo maar vanaf helpt. Je kan wel leren om er beter mee om te gaan, maar dat wil niet zeggen dat er geen volwassenen zijn die nog altijd last hebben van hun ADHD symptomen. En dit is iets wat we nogal eens vergeten. Vandaar dat dit artikel niet alleen nuttig kan zijn voor ouders van kinderen met ADHD, maar evengoed voor ouders met ADHD.

Lees hier verder: Het effect van natuur op de kernsymtomen