Categorie: nieuws

Andries Saerens is bio-ingenieur en volgt momenteel een opleiding Ecology and Spirituality aan Schumacher College, Engeland. Hij wil er alles aan doen om de relatie mens/natuur opnieuw uit te diepen, gebruik makend van zowel ratio, intuïtie als gevoel.

Zelf ook interesse om als expert voor Natuur & Mens vzw aan te sluiten?
Stel je dan kandidaat door het invullen van het formulier.

Samen met jullie wil Kind & Samenleving en de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS) nadenken over een speelse, groenere en kindvriendelijke voortuin. Ze zijn op zoek naar gezinnen in Stad Antwerpen, Regio Mechelen of Provincie Vlaams-Brabant, om hun voortuin te helpen ombouwen.

Stel je kandidaat tot en met 1 mei 2018!

WAAROM EEN VOORTUIN MAKE-OVER?

Te veel nutteloze voortuinen
Hoe zien de voortuintjes in jullie buurt eruit? Strak, saai, veel stenen, auto’s, doods,…?
Nochtans zouden voortuintjes heel fijne speelplekken kunnen zijn. Voor jongere kinderen is het ideaal om er te spelen met vriendjes, zo vlak bij huis en ouders die een oogje in het zeil kunnen houden.

Een typisch beeld van een recent verkavelde wijk in een Vlaamse dorpskern.
Ook Natuur & Mens streeft naar een geheel van voortuinen die de leefbaarheid van onze straat vergroten.

Samen een betere voortuin bouwen voor jonge kinderen
Zij willen samen met jullie nadenken over een speelse, groenere, avontuurlijke en kindvriendelijke voortuin. En ze gaan meteen ook samen met jullie aan de slag om te bouwen, te graven en te spelen met buren en vrienden.

Samen timmeren en graven
Ze komen bij jullie bewonersgroep langs om de voortuin aan te pakken samen met kinderen. Kinderen mogen mee timmeren, graven en planten. Mama’s en papa’s ook. En uiteraard moeten ze wel willen gaan voor een serieuze make over.

WAT BIEDEN ZIJ?

2 bewonersgroepen krijgen 3 gratis workshops
Tussen mei en augustus 2018 komen ze ter plaatse en bieden wij de winnende enthousiastelingen gratis 3 workshops aan. Ze bedenken samen met kinderen en ouders ideeën en gaan meteen aan de slag.

Inspiratie en begeleiding
Ze komen jullie inspireren, stellen mee (basis)materiaal ter beschikking om van start te gaan en helpen plannen maken en uitvoeren. En bovenal: ze vragen het aan kinderen zelf, zodat het een écht kindvriendelijke tuin wordt.

De ideale voortuin maken
De uiteindelijke bedoeling is om een model te maken van de ‘ideale’ kindvriendelijke voortuin. Voortuinen die met kinderen zijn bedacht en gemaakt. Daarmee willen ze andere bewoners, maar ook ruimtelijk planners ideeën meegeven om tot kindvriendelijkere voortuinen te komen.

Een startbudget van 800 euro
Er is voor de 2 projecten telkens een startersbudget van 800 euro voorzien voor de aankoop van materiaal (bijv. zand, paletten, plantgoed, stenen, boomstammen,…) of de bouw van constructies.

Het enige echte boek van Dr. Qing Li ‘Shinrin-Yoku. De kunst en wetenschap van het bosbaden’ ligt nu in de winkelrekken!

Op de afgelopen editie van de Frankfurter Buchmesse was er enorm veel belangstelling voor hét boek over een van de meest  besproken trends. Over welk boek gaat het? We hebben het over ‘Shinrin-Yoku. De kunst en wetenschap van het bosbaden’. Dit boek geschreven door de bekende Japanse dokter Qing Li laat zien hoe natuur ons gezond en gelukkig kan maken.

De Nederlandse term voor het Japanse woord Shinrin-Yoku is ‘bosbaden’? Het programma rond Shinrin-Yoku werd reeds in de jaren 80 van de vorige eeuw in Japan geïntroduceerd om het geluk en de gezondheid van de bevolking te verbeteren.  Door de medidatieve activiteit van het bosbaden dompelen we onze 5 zintuigen letterlijk onder in de natuur. Het gevolg is dat ons lichaam en onze geest na onze drukke dagelijkse beslommeringen even tot rust kunnen komen.

Het behoeft dus geen uitleg dat Shinrin-Yoku in Japan enorm populair is. Maar hier blijft het niet bij. Stilletjes aan is de kunst van het ‘bosbaden’ de hele wereld aan het veroveren. Wil je weten hoe je optimaal van de voordelen van deze vorm van natuurtherapie kan genieten dan is dit prachtig geïllustreerde boek een echte must-have.

Overtuigd? Deze week kregen we een berichtje in onze mailbox van de uitgeverij om te melden dat het eindelijk zover is. Het langverwachte boek ligt in de rekken. Rep je dus naar je dichtstbijzijnde ‘bookstore’ om als een van de eersten een exemplaar van dit iconisch boek te bemachtigen.

Auteur: Dr. Qing Li

Titel: Shinrin-Yoku. De kunst en wetenschap van het bosbaden

Uitgeverij: Lev.

Omvang: ca. 224 pag., geïllustreerd

Het oerbos in een snelkookpan
Een bos zo groot als een tennisbaan, maar dertig keer dichter begroeid en honderd keer biodiverser.
Dat is het principe van een Tiny Forest. Lees verder…

05/05/2017 Natuur & Mens
EEN WANDELING DOOR HET BOS BETEKENT EEN BOOST VOOR ONZE IMMUNITEIT!

05/02/2018 De Standaard
SHINRIN-YOKU, HET ASPIRIENTJE VAN DE NATUUR

07/02/2018 Radio 1
NIEUWE FEITEN

Die vraag stelde Sara Adriaensen zich ook. Sara, expert voor Natuur & Mens, werkt aan een boek ‘Groen & Gezondheid’ over de impact van een groene omgeving op ons functioneren. In haar zoektocht om meer te weten te komen over het gedrag van planten, kwam ze uit bij het boek ‘Briljant groen: De Intelligentie van planten’ van Stefano Mancuso.

Voor Natuur & Mens bundelde ze haar inzichten en bedenkingen. Zeker is dat planten voelende wezens zijn die, op zijn zachtst uitgedrukt, intelligent gedrag vertonen. Boeiend leesvoer!

Acacia decurrens Black Wattle Green Wattle van: ‘Jardin de la Malmaison’ (1804-1805) door E.P.Ventenat France Gepubliceerd als: Mimosa decurrens

Pierre-Joseph Redoute (1759-1840)

Nevelstad: tussen stad en platteland

Toen Kind & Samenleving in 2013 werkte rond ‘Speelweefsel in landelijke gebieden’ begon het te dagen: in Vlaanderen staat de ruimte onder druk. De suburbanisatie knaagt aan informele speelruimte en open ruimte rond jeugdwerksites. Tussen 2013 en 2016 begeleidde Kind & Samenleving in 13 gemeenten inspraakprocessen over hoe kinderen en jongeren (10 tot 15 jaar) het ervaren om te wonen in ‘Nevelstadgebieden’, de zone tussen stad en platteland waar de veranderingen zich het sterkst laten voelen.

• Hoe bewegen zij zich tussen die uitgestrekte woonlinten en verkavelingen?
• Welke ruimtelijke en sociale veranderingen voelen zij?
• Met welke uitdagingen krijgen tieners te maken?
• En hoe denken zij over betonstop en verdichting?

Ook al zijn de resultaten van zo’n onderzoek nooit definitief of compleet, toch zagen ze een aantal centrale thema’s. Natuur & Mens was aanwezig tijdens de voorstelling van 18/12 waar Kind & Samenleving de hypothese van vier jaar nevelstadprojecten presenteerde.

“Tieners zien hun (informele & rommel)plekjes meer en meer verdwijnen en zelden worden ze daarbij betrokken. Alles raakt volgebouwd. Nieuw groen is strak, netjes en braaf. Groeit daar de weerstand tegen verdichting?”

Johan Meire (Kind & samenleving)

Hoe beleven tieners wonen in de nevelstad?
Belang van duidelijke plekken en voorzieningen

• Of er voldoende of te weinig betekenisvolle, gedeelde centrale plekken zijn, maakt veel uit voor kinderen en jongeren (zich thuis voelen, veel buiten (mogen) komen…). Het sportcentrum, welkom in winkels/horeca, rondom gemeenschapsvoorzieningen (bv. jeugdwerk), station en haltes rond openbaar vervoer… zijn belangrijke plekken die tieners aangeven. Nevelgemeenten hebben deze plekken vaak tekort of ze zijn te verspreid. De nabijheid van een bereikbare stad vangt dit deels op. Jongeren die vlot betekenisvolle plekken kunnen benoemen, ervaren een grotere verbondenheid met de gemeente.
• Jongeren aanvaarden een gebrek aan voorzieningen als de basis er is, maar aanvaarden het niet wanneer betekensvolle plekken verdwijnen.
• Tieners willen (gebruiks!)groen in de kernen.
  Groen moet dichtbij zijn én mag geen zichtgroen zijn.
• Een andere vaststelling is dat sommige tieners (vooral meisjes) bijna geen gebruik maken van de publieke ruimte.

Mobiliteit

• De fietscultuur is per gemeente zeer uiteenlopend, maar algemeen fietsen jongeren graag!
  Ze fietsen veel in de eigen gemeente, maar minder buiten de gemeente (=veel groeipotentieel).
  Vooral gewestwegen worden als onveilig beschouwd. Nood aan veilige, aangename routes.
• Kinderen spreken vaker over verkeersonveiligheid als belemmerende factor. Tieners minder.
  Zij spreken vooral over wat lastig is: saaie en te lange routes met de fiets en veel kritiek op openbaar vervoer:
  – voldoende frequentie is nodig (ook buiten de spits en niet alleen op grote assen)
  – bereidheid tot nemen van de bus, maar vertragingen zijn grootste boosdoener
  De auto wordt zelden als een probleem gezien of ervaren.
  De trein wordt niet genoemd als vervoersmiddel (te duur? frequentie?)
• Tieners die veel fietsen kennen hun gemeente beter.
• Vooral middenklasse jongeren vinden het normaal dat ze naar activiteiten met de auto worden gevoerd.

Identiteit en verbondenheid met de gemeente

• Feesten en evenementen maken de gemeente!
• Kleine kernen zijn geliefd en zorgen voor een positief dorpsgevoel.
  Bij uitgestrekte nevelgemeenten ervaren jongeren geen écht dorp, daar ontstaat meer een praktische binding.
• Onderscheid aantrekkingspool <> er dagelijks leven
  Wie bijvoorbeeld dichter bij Gent woont of er naar school gaat is ook gerichter op Gent, wie verder weg woont komt graag eens naar Gent, maar is vooral tevreden in de eigen gemeente.
  Tussen stad en platteland ervaren ze als ideaal: tieners zijn gesteld op hun rust, thuiskomen in hun dorp.
• Vaak ambigu: weinig binding maar er toch graag wonen
  Ergens graag wonen kan toch samengaan met een zwakke verbondenheid met de gemeente (scholen en jeugdwerk zorgden daar vaak nog wel voor) en een gebrek aan goeie plekken voor jongeren.

“Als je jongeren wil overtuigen  om dichter te gaan wonen,
gebruik dan niet het woord Appartement”    

WOUTER VANDERSTEDE (KIND & SAMENLEVING)

Hoe zien tieners wonen in de toekomst?
Mobiliteit: er is draagvlak voor autoluwer wonen, maar…

• Voldoende en goede frequentie (openbaar vervoer)
• Trams niet vlakbij woningen (hinder)
• Veilige en aangename fietsverbindingen
• Auto wegdenken is een stap te ver
• Bij een aantal tieners komt er stilaan een draagvlak voor een autoluwe woonomgeving:
  het niet meer kunnen parkeren aan de woning mits enkele randvoorwaarden (bv. niet te ver…)

<> Bepaalde groep is niet te overtuigen van duurzame mobiliteit.
Enige opening ‘veiligheid’ van jouw (toekomstige) kinderen.
Hoe jonger, hoe meer voorkeur voor autovrij.

Dichter wonen = lastig

• Jongeren willen een voldoende ruime woning (bv. duplex)
• Privacy is heilig. Ze willen een eigen afgesloten privé; tuintje, inpandig terras…
  Gekke vaststelling in tijden waarop tieners sociale media als verlengstuk van zichzelf zien.
  Hebben ze een andere definitie van ‘privacy’?
• Niet te dicht bij elkaar (groene ruimte tussen woninggroepen), urban villa’s
  Een grote groep tieners kijkt negatief naar gemeenschappelijke ruimte en vreest conflicten.
• Veel goede en jeugdvriendelijke publieke ruimte
• Hedendaagse loft-architectuur en discrete vormgeving genieten de voorkeur.
  Niet allemaal hetzelfde en niet te grijs.
• Groen uitzicht is belangrijk. Gebruiksgroen en ‘rommelplekjes‘ zijn cruciaal

Er is veel weerstand tegen collectieve semi-private ruimte
Een appartement is voor velen een stap te ver.

Een inspraaktool voor het gemeentelijk meerjarenplan

Na de gemeenteraadsverkiezingen in oktober 2018 starten gemeentebesturen de opmaak van hun meerjarenplan. Dit is het belangrijkste beleidsinstrument voor de komende zes jaar. De stem van jeugd mag daarin niet ontbreken! In ‘Hoe zot is ons dorp?’ vind je eenvoudige methodieken om met kinderen en tieners in gesprek te gaan over hun (deel)gemeente. Per beleidsthema zijn er concrete acties voor een integraal jeugdbeleid opgesomd.

Najaar 2017 schreef de stad Sint-Niklaas een openbare aanbesteding uit voor de heropwaardering van drie terreinen in een nog redelijk recent aangelegde woonwijk

Het project betreft design & built van de openbare groene ruimte in de Beenaertwijk.
Deze bestaat uit 3 onderdelen, nl. een binnenplein (1) , grasveld (2)  en bosje (3).
Natuur & Mens maakte een ontwerpstudie met een duidelijke visie op de toekomst.

Onze ambitie bestaat erin om van deze tot nog toe 3 aparte onderdelen één verhaal te maken door middel van herhaling in beplanting en van speelelementen. We vergroten de onderlinge aantrekkingskracht en accentueren formele en informele verbindingen tussen de 3 zones.
Daarnaast hebben we rekening gehouden met de opmerkingen uit een eerste participatievergadering en het inspraakmoment met de kinderen. Echter zijn we ervan overtuigd dat, eens gegund, een 2^e participatieoverleg met de buurt noodzakelijk is om tot een gedragen concept te komen.

Beenaertwijk Sint-Niklaas toelichting ontwerpconcept

Een aantal elementen in deze ontwerpstudie kwamen er na een overleg met Nature Play en Wilgenwerk waarmee we aanvankelijk als partners samen het project wilden indienen. Aangezien de Natuur & Mens-standaard, binnen dit project, niet kon worden gegarandeerd besloot Natuur & Mens zich terug te trekken uit de samenwerking en zelf geen dossier in te dienen. Nature play diende zelf een eigen dossier in en het project werd inmiddels door de stad Sint-Niklaas aan hen gegund. Proficiat!

• Zin om als vrijwilliger bij te dragen of deel uit te maken van onze expertenraden?
• Speel je graag een actieve rol in onze projectwerking als ontwerper, aannemer of verdeler van specifieke producten voor onze projecten?
• Zet je graag eigen activiteiten via Natuur & Mens vzw in de schijnwerpers!

3 infomomenten verspreid over Vlaanderen
Ontdek welke meerwaarde Natuur & Mens jou kan bieden:

> donderdag 25 januari in Mechelen | start 19u30
      Zaal Rococo Lange Ridderstraat 22, 2800 Mechelen
> donderdag 15 februari in Houthalen-Helchteren | start 19u30
      Greenville Centrum-Zuid 1111, 3530 Houthalen-Helchteren
> donderdag  1 maart in Gent | start 19u30
  Oude stadsbibliotheek (Nest – zaal ‘het kantoor’) Graaf van Vlaanderenplein 40, 9000 Gent

Interesse om aan te sluiten?
Reserveer je plaats(en) door een email te sturen naar info@natuurenmens.be met de namen van de deelnemers.

Bekijk onze voorstellingsfolder.

Zonder de planten die ons met voedsel, energie en zuurstof verzorgen, zouden wij op aarde nog geen week overleven. Merkwaardig genoeg golden planten eeuwenlang als schepsels van een lagere orde, ietsje boven de levenloze wereld. Sinds kort heeft wetenschappelijk onderzoek bevestigd wat Darwin al vermoedde: dat planten ondanks hun (schijnbare) onbeweeglijkheid over verbazingwekkende vaardigheden beschikken, en zelfs over intelligentie.

Behalve de vijf zintuigen van de mens beschikken planten nog over minimaal vijftien andere. Om elektromagnetische velden te scannen, de zwaartekracht van bloemen, takken en bladeren te berekenen en de chemische substanties van hun leefmilieu te analyseren. Met reukstoffen waarschuwen ze elkaar voor vijandige planteneters of lokken ze dieren aan om hen bij te staan in de verdediging. Met hun wortels vormen ze enorme netwerken en laten informatie over hun leefomgeving circuleren.

Zonder bewegelijke organen hebben zij een vorm van ‘zwermintelligentie’ ontwikkeld die hun overleven veiligstelt.

Wat planten zeker niet doen, is vegeteren. Meer kennis van hun buitengewoon slimme strategieën en vaardigheden kan ons bijvoorbeeld leren afstand te doen van pesticiden, of hun nano-intelligente systemen als voorbeeld te gebruiken voor computers en complexe netwerken.

Niet voor niets stellen vooraanstaande wetenschappers planten inmiddels op dezelfde evolutionaire trede als dieren. Stefano Mancuso geeft ons een uiterst toegankelijk geschreven inkijk in de fascinerende wereld van hun vaardigheden en intelligentie.

Stefano Mancuso     Alessandra Viola