Mensen hebben vandaag, net als gisteren, behoefte aan geborgenheid, veiligheid, ruimte, voedsel, rust en vriendschap. De ene snakt naar frisse lucht, de andere heeft nood aan water, iets van eigen kweek… We verlangen alleszins allemaal naar een omgeving die ons beroerd en zinvol is.
Richt je omgeving in met de gezondere TUIN-tool en herstel je balans met natuur.
Kijk je met open vizier naar de wereld om je heen dan kan je slechts concluderen dat het recht op een gezonde omgeving niet langer het recht op gezonde natuur garandeert. Veel leefzones, zelfs moderne tuinen, beantwoorden niet eens aan de minimale eisen die je voorop mag stellen.
Hoog tijd, vinden we bij Natuur & Mens, om daar verandering in te brengen.
In november 2021 verscheen er een baanbrekend rapport van de Hoge Gezondheidsraad. Het rapport met de titel ‘Groene en blauwe steden: natuur en menselijke gezondheid in een stedelijke omgeving’ illustreert dat de Belgische FOD Volksgezondheid aandacht besteedt aan het onderwerp natuur en gezondheid. Dit kunnen we uiteraard enkel maar toejuichen. Het rapport mag gerust baanbrekend worden genoemd. Het is een belangrijke stap richting de erkenning van het belang van de goede werking van ecosystemen of natuur en de voordelen daarvan voor de menselijke gezondheid.
Heeft dit rapport dan geen gebreken? Ongetwijfeld wel, er is nog een hele lange weg af te leggen. Toch tracht de raad enkel conclusies te trekken op basis van gegevens die ondertussen beschikbaar en voldoende onderbouwd zijn. Er wordt daarbij verwezen naar (samenvattend)onderzoek, evidence-based voorbeelden en wetenschappelijke literatuur…
Natuur & Mens
We zouden onze naam geen eer aandoen mochten we ons niet verdiepen in dit document. De thema’s gezonde natuur en natuur en de gezondheid van de mens zijn immers beide thema’s die we zullen implementeren en richting geven binnen het ontwerp van een meer natuurlijke omgeving en de omgevingsaanleg richting meer natuur. Denk daarbij aan de richtlijnen, voor professionelen en particulieren, en het natuurlabel dat Natuur & Mens aan het uitwerken is.
Verder zijn we oprecht geïnteresseerd in uw mening over dit document; Dit zowel inhoudelijk als betreffende de benadering van natuur voor de menselijke gezondheid. Stuur uw bedenkingen en/of bemerkingen gerust door naar ons. Uw mening draagt zo straks bij tot heldere richtlijnen voor een gezondere natuurlijke omgeving die surplus voordelig is voor de gezondheid van de mens.
referentie: Hoge Gezondheidsraad. Groene en blauwe steden: natuur en menselijke gezondheid in een stedelijke omgeving. Brussel: HGR; 2021. Advies nr. 9436.
Bloemen zouden weleens een soort van groene gelukspil kunnen zijn.
Bloemen zijn al sinds de oudheid alomtegenwoordig in onze maatschappij. Zo staat een bloem symbool voor onschuld of erotiek en is een boeket bloemen een universele manier om te zeggen ik zie je graag, sorry, dankjewel. Daarnaast maken bloemen deel uit van kunst, mode, cultuur en rituelen zoals een huwelijk of een begrafenis. Maar wat als bloemen iets meer zijn dan een symbool, een boodschapper of iets moois om naar te kijken? Wat als een bosje bloemen iets zou kunnen betekenen voor onze gezondheid? Sara Adriaensen, master in de psychologie, wijdt je in in de wondere wereld van bloemen en laat ons zien dat bloemen misschien weleens een soort van groene instant gelukspil zouden kunnen zijn. Magisch toch die flower power!
In een tuin gaan we niet enkel ziekte en somberheid tegen. Zelfs onze menselijke cellen blijven er jonger en gezonder.
Wat als tuinen een anti-aging effect op ons zouden kunnen uitoefenen? Zou dat geen fantastisch nieuws zijn? Tuin- en landschapsarchitect Pepijn Verheyen, gekend voor de inrichting van optimale helende omgevingen, geeft enkele geheimen prijs. Tuinen staan reeds lang in de geschiedenis bekend om hun helende eigenschappen. Recent wordt dat wat we al eeuwen instinctief aanvoelen door een indrukwekkend aantal onderzoeken bevestigd: natuur en dus ook tuinen zijn goed voor onze gezondheid. Tuinen reduceren stress, geven energie, boosten onze immuniteit, verbeteren onze concentratie en onze stemming en ga zo maar door. Maar wat als tuinen ook het verouderingsproces zouden afremmen?
Diverse sprekers werden voor de Floraliën Talks uitgenodigd om in maximaal 20 minuten “de presentatie van hun leven” te geven over hun gebied van expertise, over een gepassioneerd tuinen of planten project/onderwerp, of een innovatie, gezondheid, biodiversiteit of klimaat-plantenfeitje waarvan zij vinden dat het een idee is dat verspreid moet worden.
Graag geven we mee dat twee experten van Natuur & Mens meewerkten aan de Floraliën Talks voor de Dag van de gezondheid. De Dag van de gezondheid ging door op vrijdag 7 mei. Beide onderwerpen staan, wat dacht je anders, in het teken van natuur en gezondheid.
Floraliën Gent verrast dit jaar met een gloednieuw initiatief, De Groene Zesdaagse.
Tussen 4 en 9 mei 2021 biedt Floraliën een uiteenlopend aanbod aan online workshops, interessante tips & tricks, talks van experts en een hybride event in open lucht voor zij die graag de natuur intrekken.
Hiermee worden de gezondheids- en welzijnsvoordelen van tuinieren en een groene omgeving erkent. De Groene Zesdaagse schakelt daarbij moeiteloos tussen de sierteeltsector, biodiversiteit, klimaat, innovatie en gezondheid.
We gaan ondertussen onze zoveelste corona maand in. Er wordt ons voorgehouden dat we snel allemaal een prikje zullen krijgen en dat ons leven dan weer vrij en blij zal zijn.
De multinationals moeten natuurlijk kunnen volgen, de mutanten buiten onze grenzen blijven en er mag geen nieuw virus ontstaan.
Bij het denken aan morgen lijkt men ons vandaag, voor velen een harde realiteit te vergeten. Ik zie in al die regelnijd en nieuwe pictogrammen ook heel veel uitwassen. De psychologische terreur van onze angstmaatschappij en de gevolgen voor hele generaties jonge mensen kan nauwelijks overschat worden.
Ik denk nog maar aan scholen. Heel de dag met mondkapjes aan. En als de bel gaat mag je naar de ‘speelplek’. Wel ja, een afgescheiden vak midden in de speelplaats haastig afgezet met dranghekkens of signalisatielint.
Een bankje, neen dat mag niet, corona.
Voetballen, neen sorry, zelfde verhaal.
Maar geen nood, het schermpje van de gsm brengt soelaas en onderdrukt de opstandige tiener.
En als ik dan naar die stenen burcht kijk met de vele barrières en een inflatie aan pictogrammen dan denk ik, leren we het nooit?
Zelfs in déze crisis begrijpen we niet hoe belangrijk onze connectie met natuur is.
Laat onze scholen toch uitgerekend dé plaatsen zijn waar we het voorbeeld tonen en mikken op Utopia.
Wie heeft er uitgevonden dat die speelplaats volledig in steen moet zijn? Hoezo een bos kan niet? Enkele bomen toch wel?
Ieder voelt toch instinctief het weldadig effect van een groene omgeving op het welzijn van onze kinderen. Het bevordert hun sociale interacties en kan het stressgehalte in deze onzekere tijden helpen verlichten.
Uitgerekend de generatie die de prijs zal betalen van de klimaatverandering wordt door ons gegijzeld in betonnen bunkers en monddood gemaakt met kapjes terwijl we ze verbannen naar een digitale wereld.
Laat ons deze bodem breken en wat groene liefde verspreiden!
Ik help je graag 😊
Christophe Cobbaert voor Natuur & Mens – januari 2021
De huismus (Passer domesticus) mag met haar vaste top 3-plaats dan wel hoge ogen gooien in het eindresultaat van Het Grote Vogelweekend, toch blijkt dat er nooit eerder zo weinig mussen in onze Vlaamse tuinen huisden. Bij het begin van de tellingen in 2004 zaten er in 65% van de getelde tuinen huismussen. Vandaag is dat nog het geval in amper 45% van de tuinen. Ook de groepsgrootte neemt geleidelijk af: waar ze aanwezig zijn, zitten er gemiddeld 4 samen. Bij het begin van de tellingen lag dat aantal op gemiddeld 6. De verklaring moeten we wellicht zoeken in het verdwijnen van open ruimte en natuur in het landschap, te ‘propere’ tuinen en renovaties waarbij geen ruimte meer is voor nesten.
Foto: François Van Bauwel
Onbekend maakt onbemind Een belangrijke oorzaak is dus dat de bouw van huizen zodanig gewijzigd is dat de mussen geen nestplaats meer kunnen vinden tussen de dakpannen. Naast de klassieke mussenpot om onder de dakrand te hangen, bedacht ondertussen dik 10 jaar geleden het ingenieursbureau Comfortdak, in samenwerking met Vogelbescherming Nederland en dakproducent Monier, de Vogelvide. Maar weinig mensen kennen het en passen het toe. Onbekend maakt onbemind. Daarom een pleidooi om bij renovatie of nieuwbouw een Vogelvide te plaatsen en de huismus opnieuw de kans te bieden om veilig te nestelen onder de eerste rij dakpannen.
De Vogelvide kan over de gehele breedte of een gedeelte van het dak worden aangebracht, aan één of beide kanten van de woning. Het zijn elementen van een meter lang met twee invliegopeningen per meter, die bedoeld zijn om gemonteerd te worden onder de laagste rij pannen van een dak (montagevideo). Vogels hebben hierdoor weer de mogelijkheid om onder de pannen te nestelen, maar kunnen niet verder onder het dak gaan.
Bouw of verbouw je binnenkort jouw nest? Denk dan misschien ook eens aan het nest van deze snuiters en geniet van hun vrolijk gekwetter in je tuin.
Had u het ook al, beste lezer? Ik werd vandaag even overvallen door het gevoel dat ik in een wachtkamer zit. Aan het wachten op de herneming van wat, zo dwaalden mijn gedachten af.
Het was een kortstondig gevoel om de belofte te willen geloven dat na de prik alles weer normaal wordt. De roaring twenties aangevuurd door een gigantische knaldrang.
Beste lezer, ik moet u eerlijk bekennen, ik voel hem doorgaans niet, die drang. Maar vandaag was het er éven. Bijna het gevoel dat het goed was om me als nummer te laten afvinken in een obscure vaccinatiestrategie zodat de pre-corona realiteit van de pauzeknop kan.
Maar dat leven is niet meer. Het leven is aan de adaptieve mens en en we zijn ondertussen collectief geëvolueerd.
Sommige gewoonten en gedragingen zitten ondertussen ingebakken in onze automatische piloot. Hele generaties groeien op met het afstandsfetishisme en smetvrees. Het digitale komt vele sectoren te goed uit en overheden houden wel van een voorspelbare massa. Een complex algoritme waakt over uw welzijn.
Toen bedacht ik me dat alles nog zo slecht niet is zoals het nu is.
Ik zit steeds vaker in de natuur. Ik ga veel fietsen, lopen en wandelen. Ik doe dat met mijn meest geliefden. Ik adem en loop vrij rond. Ik ontdek nieuwe dingen en grijp kansen als die zich aandienen. Een brood bakken kent ondertussen geen geheimen meer voor me. Mijn leven is geëvolueerd en ik hoop het uwe ook. Eerlijk, die balans is zo slecht nog niet.
Dus die hersenspinsels blies ik snel weg. Ik ademde héél diep en glimlachte. De zonsondergang was uitzonderlijk mooi vandaag.
Survival of the fittest gaat niet over de sterktste. Het gaat over de meest aangepaste.
Christophe Cobbaert voor Natuur & Mens – januari 2021
