Ben jijzelf of iemand die jij goed kent bezig met het inrichten van een nieuw kot en vraag jij jezelf af of het de moeite is om ook een paar eurootjes te spenderen aan enkele groene huisgenoten? Zit jij of iemand die jou na aan het hart ligt op dit eigenste moment met de neus in de boeken en ben jij benieuwd of een plantje jou of deze geliefde persoon dat extra duwtje in de rug kunnen geven? Ja, dan is dit artikeltje misschien iets voor jou?
Helpen planten studenten bij het blokken? Hebben planten een gunstig effect op het mentaal welzijn van studenten? Ugent en Hogent zoeken het samen uit met het proefproject ‘Blok je groen’. Een project waarbij ze studenten lieten blokken in een ruimte met of zonder planten. Ze toverden daarvoor in drie bibliotheken op verschillende locaties in het Gentse een gedeelte van de leeszaal om tot drie mini onderzoekscentra. Voor de studie zelf werkten ze met twee proefgroepen
Groep 1: de proefgroep waarin studenten de opdracht kregen om tussen de planten te studeren en zowel voor als na hun studiesessie een vragenlijst in te vullen over hun mentaal welzijn.
Groep 2: de controlegroep waarin studenten de opdracht kregen om op een plek zonder planten te studeren en voor en na hun studiesessie een vragenlijst in te vullen over hun mentaal welzijn.
Naast dit alles was er nog iets heel interessants waar men in dit onderzoek rekening mee hield; het microbioom. Er werd meer bepaald, bij wijze van extra meting, een huidmonster van het zweet van de deelnemende studenten afgenomen. Deze staalafname gebeurde zowel ’s morgens voor het blokken, als ’s avonds wanneer het blokken achter de rug was. In dit staal onderzocht men de samenstelling van de bacteriën. Slim, want de eventuele wijziging van deze samenstelling van bacteriën is een prima indicator om na te gaan of de persoon in kwestie in de afgelopen uren veel stress heeft gehad of niet.
Terug naar de kern van de zaak: Wat was het effect van de planten in de bib op de mate van stress en concentratie bij de Gentse studenten? Dat weten we pas volgend jaar, maar de eerste indrukken zien er gunstig uit.
En, wat verwacht ik van dit onderzoek op basis van bestaande wetenschappelijke studies die in de loop der jaren bij mij de revue zijn gepasseerd? Wel, dat de planten wel degelijk een verschil kunnen maken op het gebied van ontspanning en aandacht. Om deze zin kracht bij te zetten pik ik er een paar studies voor jullie uit.
Meer dan 20 jaar geleden al ontdekten Kim en Mattson bij Amerikaanse college studenten dat 9 rood bloeiende geraniums zorgden voor meer positieve emoties en een betere concentratie.
Twee jaar later zagen ook Shibata en Suzuki dat bij Japanse studenten hoge planten een positief effect hadden in de zin dat ze een vredige, rustige stemming opriepen.
Weer iets later, we zitten in het jaar 2005, stelden Khan en zijn collega’s vast dat bij leden en studenten van de universiteit van Pakistan de aanwezigheid van indoor planten de ruimtes niet alleen aantrekkelijker maakten, maar dat deze planten hen ook hielpen om hun academische prestaties te verbeteren. Dat was alleszins de overtuiging van de studenten en werknemers van de faculteit.
Van Pakistan naar Nederland. In 2008 lieten Dijkstra, Pieterse en Pruyn college studenten dia’s zien van een afdeling met of zonder planten. Wat zag men? De dia van de afdeling met planten werd als meer aantrekkelijk gezien en leidde tot minder stress en een beter fysiek en mentaal herstel.
In datzelfde jaar, aan de andere kant van de wereldbol, stelden Park en zijn collega’s vast dat wanneer je gedurende 15 weken planten in de klas hebt staan, deze planten significant stress reduceren bij vrouwelijke middelbare school studenten. Wow!
En nu naar de tips voor de meest geschikte groene kot- studiegenootjes. Kunnen we uit onderzoek enkele adviezen distilleren voor de ‘juiste’ planten op ons bureau, in onze bib of in onze klas? Jawel.
Om te starten iets over het verschil tussen echte planten en afbeeldingen van planten. Je zou immers kunnen denken dat foto’s van planten een handig, onderhoudsvriendelijke alternatief kunnen zijn voor de luie of eeuwig feestende student. De vraag is echter: is het effect van een paar leuke afbeeldingen even groot? Nee, als we Hung en Han mogen geloven alvast niet. Zij concludeerden namelijk dat real lifeplanten in de klas, zeker als ze vooraan stonden, onmiddellijk zorgden voor een beter herstel, meer vriendelijkheid jegens elkaar, meer comfort en een groter welbevinden dan foto’s van planten. Daarnaast zagen zij in ditzelfde onderzoek dat hoe langer de planten in de klas te gast waren, hoe meer comfort, welbevinden en herstel er bij de studenten optrad. Samengevat kan je dus beter gaan voor echte planten, zet je jouw groene buddy’s best vooraan op een plekje dat ze direct in het zicht staan en zorg je in het ideale scenario dat je nieuwe maatjes lang genoeg bij jou te gast zijn.
Van real life planten naar een actieve versus passieve beleving van onze groene maatjes. Het feit dat interactie met of het verzorgen van planten een grote meerwaarde heeft werd namelijk bevestigd in verschillende studies waaronder eentje van Han uit 2018. De proefpersonen, uit zijn experiment, die voor planten zorgden, hadden minder stress dan zij dit dit niet deden. Bovendien hielp het actief interageren met planten de studenten hun concentratie te herstellen. Han en Hung laten ons niet los. In een van hun latere studies ontdekten zij namelijk dat studenten die planten verzorgden ook minder angst kenden en een groter welbevinden hadden in vergelijking met studenten die dit niet deden. Verder rapporteerden studenten die in dit onderzoek naast of dichtbij een plant zaten, minder angst en meer welbevinden tegenover zij die zich er verder weg van bevonden. Dit alles leidt ons tot de tip: het is beter om daadwerkelijk planten te verzorgen en om planten een plekje lekker dichtbij jou te geven.
En wat kunnen we zeggen over de kleur? Li et al zagen in 2012 dat purperen en groene planten meer effectief woede, vermoeidheid en angst bestrijden dan rode, gele en witte exemplaren. Wat rode en gele planten wel deden, was het stimuleren van vitaliteit. Inzake bloemen zagen zij dat roze en witte bloemen negatieve emoties zoals angst, woede en vermoeidheid verlichtten. Hieruit kunnen we afleiden dat, in deze studies alleszins, de kleur van belang was en niet zozeer de soort. In een ander onderzoek naar kleur zagen Elsadek, Sun en Fujii dezelfde, maar ook lichtelijk andere dingen. Bij hun Egyptische mannelijke studenten waren Hedera helix plantjes (klimop in het Nederlands) in geelachtig groen en in frisgroen het meest relaxerend en aangenaam, lieten plantjes van deze soort in rood en donkergroen energie toenemen en waren de exemplaren met wit blad verantwoordelijk voor een toename van negatieve emoties. Om een lang verhaal kort te maken; voor studenten die op zoek zijn naar wat meer rust is het interessanter om te opteren voor planten met purper en groen blad, dan voor planten met rode, witte en geelachtige bladeren. Wat betreft de bloem; raad ik aan om, als je tenminste minder angst en woede wil ervaren, op zoek te gaan naar roze en roomwitte bloemen. En o ja, zit je in een dipje en kan je een oppepper goed gebruiken, haal dan eens wat rode en gele planten of bloemen in huis.
Tot slot nog iets over de grootte en de geur. Kleine, groene planten met een lichte geur waren in onderzoek van Qin et al. bij deelnemers het meest bevredigend. En inderdaad, te zware en te straffe geuren zijn vaak te overheersend (zeker in een compacte ruimte zoals het doorsnee studentenkot). Daardoor kunnen zij soms eerder storend werken.
Conclusie van dit hele relaas: een plant is het cadeau bij uitstek voor de blokkende student. Met andere woorden; het is beter om je poulain te verwennen met iets zoals een plant, dan met bijvoorbeeld wat lekkere kost.
Kim, E., Mattson, R.H. Stress recovery effects of viewing red-flowering geraniums. J. Ther. Hortic., 2002; 13: 4-12
Shibata, S., Suzuki, N. Effects of an indoor plant on creative task performance and mood. Scand. J. Psychol., 2004; 45: 373-381
Khan, A.R., Younis, A., Riaz, A., Abbas, M.M. Effect of interior plantscaping on indoor academic environment. J. Agric. Res., 2005; 43: 235–242
Park, S.Y., Song, J.S., Kim, H.D., Yamane, K., Son, K.C. Effects of Interior Plantscapes on Indoor Environments and Stress Level of High School Students. J. Jpn. Soc. Hortic. Sci., 2008; 77: 447–454
Hung, C.Y., Han, K.T. The Influence of Classroom Greening on Students’ Physical Psychology and Academic, Performance-Taking Xinguang Guozhong in Taichung County as an Example. Sci. Agric.,2010; 58: 89–106
Han, K.T., Hung, C.Y. Influences of physical interactions and visual contacts with plants on students’ psycho-physiology, behaviors, academic performance and health. Sci. Agric., 2012; 59: 195–210
Han, K.T. Influence of passive versus active interaction with indoor plants on the restoration, behavior, and knowledge of students at a junior high school in Taiwan. Indoor Built Environ., 2018; 27: 818-830
Li, X., Zhang, Z., Gu, M., Jiang, D.Y., Wang, J., Lv, Y.M., Zhang, Q.X., Pan, H.T. Effects of plantscape colors on psycho-physiological responses of university students. J. Food Agric. Environ., 2012; 10: 702–708.
Li, X., Lu, Y.M., Zhang, Z., Wang, J., Pan, H.T., Zhang, Q.X. The visual effects of flower colors on university students psycho-physiological responses. J. Food Agric. Environ., 2012; 10: 1294–1300.
Elsadek, M., Sun, M., Fujii, E. Psycho-physiological responses to plant variegation as measured through eye movement, self-reported emotion and cerebral activity. Indoor Built Environ. 2017; 26: 758–770
Qin, J., Sun, C., Zhou, X., Leng, H., Lian, Z. The effect of indoor plants on human comfort. Indoor Built Environ., 2014; 23: 709–723.