Wist je dat je net zo goed tot rust kan komen door te verstillen en te vertragen als door te bewegen en te versnellen? Het klinkt misschien contradictorisch dat zowel verstillen als bewegen hetzelfde doel dienen; namelijk rust en ontspanning, maar het is echt zo. De kans is immers groot dat jij of iemand die je goed kent dit al eens aan den lijve ondervonden hebt, want zeg nu zelf, levert zowel een activiteit die verstilt zoals meditatie als eentje die activeert zoals joggen bij velen onder ons als eindresultaat geen kalme geest op?
Wat het ook zij, in dit kleine artikeltje zal ik het hebben over het tot rust brengen en ordenen van de geest via het proces van verstillen. Dit verstillen van de geest wil ik bereiken via het internaliseren van de ruimtelijkheid van een natuurlijk landschap zoals ik dat zelf ervaren heb tijdens mijn wandeling aan zee.
Om te begrijpen waarom ik jou wil laten verstillen en laten ontspannen via het opzoeken van ruimtelijkheid in de natuur vraag ik jou: Waarmee hangt stilte zoal samen? Ja, je hebt het goed, met ruimte en orde.
Orde en een gevoel van ruimtelijkheid staan voor velen onder ons nu eenmaal gelijk aan mentale rust. Vandaar dat een kleine rommelige ruimte zoals mijn living het risico vergroot op chaos en onrust (bij mij alleszins).
En ja, waar kleine volle binnenruimtes juist de kans op onrust en chaos in je hoofd doen toenemen, zullen weidse buitenruimtes in de vrije natuur juist de kans op dergelijke gevoelens laten afnemen. Vooral bij bepaalde open landschappen waar je de horizon kan ervaren of observeren – zoals starend vanop het strand naar de kustlijn, uitkijkend vanop een heuvel over een bos, genietend van de bergtoppen in de verte, het blauwe firmament observerend – is het vooruitzicht op een gevoel van ruimte en daaraan gekoppeld een soort van mentale orde en rust het grootst.
Waarom? Wel, de ruimtelijkheid die je op zulke momenten visueel buiten jezelf ziet, brengt tegelijkertijd een gevoel van ruimtelijkheid binnenin je geest teweeg. Dit gevoel van innerlijke ruimte gaat vaak gepaard met stilte en orde. En ja, deze stilte en orde triggeren op hun beurt een soort van innerlijke rust.
Een mooie NCT-oefening (NCT staat voor Nature Contact Training) om deze ruimtelijkheid uit de vrije natuur naar binnen te transformeren of over te brengen in onze geest, is de volgende. Zie het als een soort van meditatie oefening waarbij je jouw aandacht focust op iets in je omgeving. Het is een oefening die ik ‘gestolen’ en vervolgens aangepast heb uit de concentratiemeditatie. Zelf heb ik ze eerst binnen in mijn living uitgetest. En wat bleek; mijn ieniemini living leek plotsklaps vele vierkante meters groter. Een wonderbaarlijke ervaring voor een scepticus als mijzelf. Toch moet ik bekennen dat deze oefening op haar best werkt in een open buitenruimte.
Hoe gaat het in zijn werk?
Zoek bij voorkeur een landschap op om te observeren, eentje met veel ruimtelijkheid en rust zoals een heldere sterrenhemel, een woestijn, een kustlijn, een plek op een heuvel waarbij je het bos van bovenaf kan bekijken, een weide waar je in de verte kan turen of een bergtop waarbij je het omringende landschap kan waarnemen. Verkeer je niet in de mogelijkheid om een bezoek te brengen aan zulk wijds landschap, neem dan genoegen met eender welk ander plekje in de vrije natuur. Is het naar buiten trekken om de een of andere reden geen optie voor jou, zoek dan ergens een rustig plekje binnenshuis op.
Plekje gevonden? Ga op je gemak zitten en haal een aantal keer rustig adem. Vier tellen door je neus in en zes tellen door je mond uit. Focus je aandacht vervolgens gedurende één minuut op een vast punt in de ruimte voor jou.
Klaar, breid je aandacht uit naar opzij. Gebruik hierbij je handen als een soort van venster of als een imaginari begin- en eindpunt dat het gebied aangeeft waarbinnen je jouw aandacht op dat moment kan focussen.
Doe nu je armen wijder en wijder open. Zo gaan je handen verder van elkaar en maak je jouw aandachtshoek of venster alsmaar groter.
Focus in deze fase van de oefening niet meer op iets speciaals, maar staar als het ware binnen de door jouw handen aangeven ruimte en vervaag je blik.
Merk je dat je op deze manier jouw blikveld alsmaar groter en groter maakt? Op den duur zal je zelfs merken dat je het gevoel hebt dat je de ruimte achter je kan waarnemen. Het is alsof je ogen op je rug hebt en je jezelf in een onmetelijk grote ruimte bevindt.
Laat je geest ondertussen langzaam in een staat van reflectie en introspectie komen.
Valt het je op dat niet alleen jouw fysieke, maar evengoed jouw mentale ruimte groter lijkt en je meer rust in je hoofd krijgt. Magisch toch?