Er is een boom in de bovenleiding gevallen, mijn trein moet een omweg maken. Vanuit het raam zie ik allemaal volkstuintjes. Ze liggen op een klein driehoekje grond, geklemd tussen een drukke ringweg en het spoor. Ik ontwaar ergens een oud toestel om onkruid te sproeien, een kapotte grasmaaier. Verder veel plastiek, scheef hangende koterij en andere bouwsels uit beton- en (asbest) golfplaten. De aanblik van deze ‘westerse sloppenwijk’ stemt me droevig. Een volkstuin kan zoiets moois zijn met zulke positieve effecten op ons welzijn. Maar dit!? Het doet me meteen denken aan een boek dat ik enkele weken daarvoor heb gelezen. Een boek over…? Jawel – weeral zal je zeggen, maar het onderwerp boeit me uitermate – het microbioom. Opnieuw ben ik omvergeblazen door de impact die de wonderlijke wereld van micro-organismen op ons uitoefent. Ons microbioom bepaalt naar alle waarschijnlijkheid een groot stuk van onze mentaal, fysiek en sociaal functioneren. Onze micro-organismen zijn daarom zo verschrikkelijk kostbaar!
En wat heeft dit te maken met die volkstuinen van daarnet hoor ik je denken? Wel, externe invloeden zoals vervuiling in de vorm fijnstof, pesticiden, herbiciden, microplastics… kan de wonderlijke maar o zo fragiele wereld van micro-organismen in en buiten onszelf aantasten. Of anders gezegd; het exposoom bepaalt mee het microbioom en de gezondheid ervan.
Als we spreken over een verlies aan biodiversiteit denken we meestal aan een verlies van planten en dierensoorten, maar evengoed micro-organismen lijden onder de milieuverontreiniging en klimaatverandering en ook hun biodiversiteit gaat achteruit met alle gevolgen voor onze gezondheid.
We moeten minder vervuilen en de opwarming tegengaan, niet alleen voor het milieu rondom ons, maar evengoed voor het milieu in onszelf. Neem nu micro-plastics; die gaan niet alleen de oceanen en de levende wezens in de oceanen aantasten, als wij ze binnenkrijgen via ons drinkwater en onze voeding gaan ze evengoed ons aantasten in de zin dat ze onze hormonen verstoren en ons microbioom beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor luchtvervuiling, pesticiden en herbiciden.
Als je het boek ‘Het microbioom als medicijn‘ van Kinross leest, begrijp je dit alles nog beter en besef je ook de impact van zijn uitspraak dat als wij de koraalriffen in de zee vernietigen door vervuiling en opwarming, wij ook de koraalriffen in onze darmen, zijnde ons microbioom, vernietigen.
Het is verschrikkelijk om te denken dat onze kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen misschien nooit meer naar de pracht en praal van de onderwaterwereld van de koraalriffen zouden kunnen kijken, maar nog verschrikkelijker is misschien het idee dat de koraalriffen in hun darmen stilaan verdwijnen en alsmaar minder ‘kleurrijk’ en dus schraler worden aan soorten. Hierdoor lopen ze waarschijnlijk meer risico op fysieke aandoeningen zoals obesitas en misschien zelfs op psychische aandoeningen zoals autisme (al blijft het daar de vraag wat er eerst was de spreekwoordelijke kip of het ei).
Benieuwd naar meer? Lees dan hier verder.